Zapraszamy do zapoznania się z artykułem opublikowanym w piśmie Wspólnota WSPÓLNOTA - Pismo Samorządu Terytorialnego
W obliczu narastającego kryzysu mieszkaniowego polskie gminy stają przed trudnym zadaniem – jak skutecznie i szybko zwiększyć dostępność mieszkań komunalnych i społecznych? Odpowiedzią może być budownictwo modułowe, które między innymi dzięki funduszom z KPO pozwala samorządom działać sprawnie, nowocześnie i odpowiedzialnie społecznie.
Gmina jako operator zmiany
„To właśnie jednostki samorządu terytorialnego są dziś na pierwszej linii działań, gdy chodzi o przeciwdziałanie wykluczeniu mieszkaniowemu. Znają potrzeby mieszkańców i mogą elastycznie reagować na rosnące deficyty lokali socjalnych czy komunalnych” – mówi Kamil Kowalczyk, Członek Zarządu Unihouse S.A.
Zdaniem eksperta, samorządy powinny dziś intensywniej wykorzystywać dostępne grunty JST oraz fundusze zewnętrzne, w tym środki z KPO i Funduszu Dopłat BGK. Budownictwo prefabrykowane pozwala im to robić szybko i efektywnie, z zachowaniem wysokich standardów technicznych i energetycznych.
Modułowe inwestycje z KPO już w obiegu
Unihouse zrealizował już szereg projektów modułowych finansowanych z KPO. Między innymi: Świdwin: budynek wielorodzinny dla SIM KZN Zachodniopomorskie, 28 mieszkań, montaż w 3 dni. Ciechanów: modułowy żłobek dla 100 dzieci, gotowy w kilka dni, z pompą ciepła i fotowoltaiką. Kamienna Góra: energooszczędny budynek komunalny z 24 mieszkaniami i garażem podziemnym. Gdańsk (ul. Kolorowa): 15 mieszkań z przestrzenią integracyjną. Ogrodzieniec: 46 mieszkań dla SIM Zagłębie. Trzebiatów: budynek wielorodzinny zrealizowany dla SIM KZN Zachodniopomorskie.
Cieszy nas również to, że śladem dużych inwestycji skandynawskich – takich jak między innymi osiedle budynków wielorodzinnych Heimdalsporten w Trondheim – także w Polsce inwestorzy coraz śmielej dostrzegają potencjał większych projektów modułowych. Najnowszym przykładem jest Będzin, gdzie dla SIM Zagłębie Sp. z o.o. realizujemy osiedle domów wielorodzinnych. W ramach tej inwestycji powstanie siedem dwukondygnacyjnych budynków z poddaszem użytkowym, łącznie 95 mieszkań oraz przestrzenie wspólne dla mieszkańców.
Jednak samą skalę naszych możliwości najlepiej obrazuje zakład produkcyjny Unihouse – hala o powierzchni ok. 19 000 m² (na terenie 7,2 ha), gdzie w zależności od konfiguracji powstaje ok. 2000 modułów rocznie, czyli blisko 45 tys. m² gotowych mieszkań. To odpowiada równowartości nawet 800 mieszkań o pow. 55 m², czy też 45 żłobków bądź 30 przedszkoli.
Finansowanie to nie jedyna przeszkoda
Nawet najlepiej zaprojektowany program dopłat nie zadziała bez odpowiedniego podejścia organizacyjnego. Kamil Kowalczyk zaznacza, że samorządy potrzebują wsparcia w planowaniu inwestycji, analizie kosztów cyklu życia budynku oraz zarządzaniu ryzykiem projektowym. Dlatego coraz częściej współpracują z doświadczonymi wykonawcami prefabrykacji – takimi jak Unihouse.
Publiczno-prywatna współpraca jest możliwa
W projektach hybrydowych samorząd może zapewnić grunty i finansowanie, a prywatny partner technologię, tempo realizacji i doświadczenie. Kluczowe jest jednak jasne określenie interesu publicznego, np. liczby mieszkań na wynajem o regulowanym czynszu.
„Od lat budujemy nie tylko osiedla, ale też świadomość – czym jest prefabrykacja, jakie daje wartości i dlaczego to rozwiązanie na teraz. Nasza komunikacja to coś więcej niż promocja – to tworzenie wspólnej przestrzeni zrozumienia między inwestorem, samorządem i mieszkańcem” – mówi Elżbieta Łodko, Kierownik Marketingu Unihouse.
Edukacja też się liczy – szkoła w Norwegii i żłobki w Polsce
Unihouse nie ogranicza się do budownictwa mieszkaniowego. Obiekty oświatowe, takie jak żłobki, przedszkola i szkoły to równie ważna część naszego portfolio – zwłaszcza że ich realizacja często wiąże się z pilną potrzebą zapewnienia opieki i edukacji dzieciom w dynamicznie rozwijających się gminach.
W tym roku zrealizowaliśmy modułową szkołę dla dzieci z niepełnosprawnościami w norweskim Baerum. Budynek jest w pełni dostosowany – m.in. szerokie korytarze, windy, specjalistyczne toalety, czy odpowiednio przystosowane części wspólne. Ten projekt pokazuje, jak elastyczne i społecznie odpowiedzialne jest budownictwo modułowe.
„W Baerum pokazaliśmy, że modułowy obiekt edukacyjny może być nie tylko szybki w realizacji, ale też w pełni dostosowany do potrzeb dzieci ze szczególnymi wymaganiami. Co więcej, technologia modułowa daje nam dużą elastyczność – możemy łatwo rozbudowywać obiekty o kolejne segmenty, dostosowując je do zmieniających się potrzeb społeczności” – mówi Michał Ostapkiewicz, Kierownik Kontraktu odpowiedzialny za norweski projekt. „Te same standardy wdrażamy w Polsce, gdzie moduły to przyszłość edukacyjnych inwestycji publicznych – szczególnie tam, gdzie liczy się czas i elastyczność rozwiązań”- dodaje Michał.
Równolegle prowadzone były również podobne projekty w Polsce – m.in. Szkoła Podstawowa w Pruszkowie, żłobki i przedszkola w Warszawie oraz Ciechanowie, a już w trakcie realizacji są kolejne w Kobyłce, Białymstoku czy Wasilkowie. To świadczy także o rozwojowym postępie tych regionów. Obiekty powstające w technologii modułowej pozwalają skrócić czas budowy do minimum, nie rezygnując z jakości czy funkcjonalności – a wręcz przeciwnie, badania pokazują, że przynoszą dodatkowe oszczędności, choćby z tytułu ogrzewania obiektów.
Reasumując prefabrykacja to nie „plan B”, lecz realna alternatywa dla gmin, które chcą budować szybciej, taniej i z poszanowaniem środowiska. W połączeniu z odpowiednim finansowaniem – to najskuteczniejszy sposób na zwiększenie podaży mieszkań komunalnych i społecznych w Polsce.