Budownictwo mieszkaniowe to obszerny dział budownictwa, który jest skoncentrowany na wznoszeniu budynków jedno- i wielorodzinnych. Chociaż to zagadnienie może wydawać się mało skomplikowane, to jest to mylne założenie – definicja budownictwa mieszkaniowego wcale nie jest tak oczywista. Sprawdź, co to jest budownictwo mieszkaniowe i co warto o nim wiedzieć.
Budownictwo mieszkaniowe – definicja
W aktualnej wersji ustawy Prawo budowlane definicja budownictwa mieszkaniowego nie została zamieszczona. Znaleźć można ją jednak w starszych, uchylonych już aktach prawnych – przykładem może być uchwała Rady Ministrów z dnia 13 września 1961 r. W tym dokumencie budownictwo mieszkaniowe jest definiowane jako budowa pojedynczych budynków lub zespołów budynków, które tworzą fragment osiedla lub całe osiedle.
Jak jeszcze można zdefiniować budownictwo mieszkaniowe? Wyznacznikiem tego typu budynków jest pełniona funkcja – tobudownictwo kubaturowe przeznaczone do zamieszkania. W ramach budownictwa mieszkaniowego powstają budynki, w których można zamieszkać zarówno na stałe (np. domy jednorodzinne, mieszkania w budynkach wielorodzinnych), jak i czasowo (bursy szkolne, hotele robotnicze, domki letniskowe).
Rodzaje budynków w budownictwie mieszkaniowym
Podziału budynków mieszkalnych można dokonać, biorąc pod uwagę różne parametry, w tym choćby liczbę mieszkań znajdujących się w obiekcie lub uwzględnienie podczas jego budowy specyficznych wymagań osób, które w nim zamieszkają. To powoduje, że nie obowiązuje jedna klasyfikacja budynków mieszkalnych. Przykładowo Polska Klasyfikacja Obiektów Budowlanych (PKOB) dzieli budownictwo mieszkaniowe na trzy grupy:
- BUDYNKI MIESZKALNE JEDNORODZINNE. To zarówno samodzielne budynki (np. domy, wille i domki wypoczynkowe), jak i domy bliźniacze lub w zabudowie szeregowej. Druga grupa budynków wyróżnia się tym, że każde mieszkanie ma własne wejście z poziomu gruntu.
- BUDYNKI O DWÓCH MIESZKANIACH I WIELOMIESZKANIOWE. Do tej kategorii zaliczają się m.in. domy bliźniacze o dwóch mieszkaniach, małe budynki wielorodzinne (tzw. bloki, kamienice) i duże budynki wielorodzinne (tzw. wieżowce).
- BUDYNKI ZBIOROWEGO ZAMIESZKANIA. Domy dla seniorów, hotele robotnicze, internaty, akademiki czy domy opieki społecznej – to przykładowe obiekty mieszkalne z tej kategorii.
Nowoczesnebudownictwo modułowe pozwala na realizację każdego ze wskazanych rodzajów budynków mieszkalnych – opracowana przez Unihouse technologia prefabrykowanych modułów o szkielecie drewnianym umożliwia budowę obiektów o nawet 8 kondygnacjach.
Różnice pomiędzy budownictwem mieszkaniowym a budownictwem mieszkalnym
Terminy „budownictwo mieszkaniowe” i „budownictwo mieszkalne” często są stosowane zamiennie – jako synonimy. Czy słusznie? W przepisach brak jest wyraźnego rozgraniczenia między tymi pojęciami. Powszechnie mówi się o budownictwie mieszkaniowym i budownictwie mieszkalnym, podczas gdy Prawo budowlane podaje jedynie definicję budynku mieszkalnego jednorodzinnego.
Niekiedy można spotkać się z rozróżnieniem terminów „budownictwo mieszkaniowe” i „budownictwo mieszkalne”. Z tego podziału wynika, że:
- BUDOWNICTWO MIESZKANIOWE to pojęcie węższe – obejmuje jedynie budynki jednorodzinne i wielorodzinne. Mowa tu o budynkach, w których zamieszkuje się na stałe.
- BUDOWNICTWO MIESZKALNE to termin szerszy – zawierają się w nim również budynki przeznaczone do czasowego zamieszkania, np. hotele robotnicze. Można też spotkać się ze stwierdzeniem, że budownictwo mieszkalne to budynki wybudowane z myślą o potrzebach konkretnych grup użytkowników, np. studentów (akademiki) czy osób starszych (domy seniorów).
Powyższy podział nie ma jednak odzwierciedlenia w przepisach prawa ani terminach stosowanych w statystyce publicznej (GUS).
Wpływ budownictwa mieszkaniowego w Polsce na rynek
Od wielu lat mówi się o tym, że w Polsce brakuje mieszkań – nawet ok. 2 mln. Nie powinno zatem dziwić, że firmy deweloperskie jeszcze do niedawna każdego roku oddawały do użytku coraz więcej lokali. Jak aktualnieprezentuje się budownictwo mieszkaniowe w Polsce? Według danych zgromadzonych przez GUS sytuacja zmieniła się w I półroczu 2024 r. – do użytku oddano wówczas 95,6 tys. mieszkań, czyli o 16,2 tys. lokali mniej niż w analogicznym okresie roku poprzedniego.
Niższa aktywność inwestorów na rynku budowlanym nie jest sytuacją pożądaną – w Polsce sektor budownictwa mieszkaniowego ma duży wpływ na cały rynek. W jaki sposób? Oto kilka przykładów:
- Zatrudnienie. Szacuje się, że w sektorze budowlanym pracować może nawet kilkaset tysięcy osób o różnych kwalifikacjach – od pracowników fizycznych, przez inżynierów aż po architektów i osoby specjalizujące się w obrocie nieruchomościami. Inaczej mówiąc, ta branża to jeden z największych pracodawców w Polsce.
- Gospodarka. Kondycja branży budowlanej przekłada się również na inne działy polskiej ekonomii. Wspomnieć wystarczy firmy transportowe czy produkujące materiały budowlane i wykończeniowe. Na niekorzystnej sytuacji w branży budowlanej stracić mogą też firmy usługowe, np. świadczące usługi projektowania wnętrz.
- Infrastruktura. W Polsce wiele firm budowlanych przystępuje do przetargów publicznych, w ramach których wybierani są wykonawcy m.in. nowych dróg. Rozwój szlaków komunikacyjnych ma kluczowe znaczenie dla rozwoju regionów i gospodarek regionalnych.
Jak podaje GUS, w ostatnim czasie wydłużył się też przeciętny czas budowy nowego budynku mieszkalnego – w pierwszym kwartale 2023 r. wynosił on 44 miesiące. Inwestorzy, którzy nie chcą czekać tak długo na rezultaty, powinni zainteresować się budownictwem modułowym. W przypadku oferowanej przez Unihouse technologii modułowej możliwe jest skrócenie czasu realizacji inwestycji o co najmniej 50 proc. w stosunku do budowy w technologii tradycyjnej.