Taksonomia UE – co oznacza dla branży budowlanej?

Od wielu lat Unia Europejska dąży do neutralności klimatycznej i większej dbałości o środowisko naturalne. Taksonomia UE to kolejny krok w tym kierunku. Co oznacza unijna taksonomia dla branży budowlanej? I jak w założenia taksonomii UE wpisuje się budownictwo modułowe?

Co to jest taksonomia Unii Europejskiej?

Aby właściwie ocenić wpływ założeń taksonomii UE na sektor budowlany, należy w pierwszej kolejności wyjaśnić, czym dokładnie jest to pojęcie. Termin „taksonomia UE” odnosi się do Rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2020/852 z dnia 18 czerwca 2020 r. w sprawie ustanowienia ram ułatwiających zrównoważone inwestycje, zmieniającego rozporządzenie (UE) 2019/2088. Dokument ten określa jednolite kryteria umożliwiające klasyfikację działań gospodarczych jako zrównoważonych środowiskowo.

Na pytanie, co to jest taksonomia UE, można też odpowiedzieć inaczej – to kryteria, które pozwalają określić, czy dany obiekt można uznać za wpisujący się w zrównoważone budownictwo. Ich wprowadzenie ma pomóc zarówno inwestorom, jak i konsumentom w podejmowaniu świadomych decyzji z uwzględnieniem dobra środowiska. Taksonomia nie odnosi się przy tym jedynie do budowy nowych obiektów, ale także innych obszarów z zakresu budownictwa, np. renowacji istniejących budynków.

Cele taksonomii UE a zrównoważone budownictwo

Unijna taksonomiazawiera listę sześciu celów środowiskowych, które powinny spełniać zrównoważone środowiskowo inwestycje. Daną inwestycję klasyfikuje się jako zrównoważoną środowiskowo, gdy wnosi ona wkład w realizację co najmniej jednego z poniższych sześciu celów, nie wyrządza poważnych szkód dla pozostałych celów i jednocześnie spełnia dwa dodatkowe, niżej opisane warunki.

6 celów środowiskowych taksonomii UE:

1. Łagodzenie zmian klimatu
2. Adaptacja do zmian klimatu
3. Zrównoważone wykorzystanie i ochrona zasobów wodnych (w tym morskich)
4. Przejście na gospodarkę o obiegu zamkniętym
5. Zapobieganie zanieczyszczeniu
6. Ochrona i odbudowa bioróżnorodności i ekosystemów

Kryteria taksonomii UE w kontekście sektora budowlanego

Zgodnie z przedstawionymi informacjami, podczas oceny, czy daną inwestycję można uznać za zrównoważoną środowiskowo (zgodną z unijną taksonomią), sprawdza się, czy wnosi ona istotny wkład w realizację co najmniej jednego z powyższych celów środowiskowych i czy nie wyrządzi szkód dla pozostałych z nich (stosowana jest reguła DNSH). Jednocześnie inwestycja musi spełnić jeszcze dwa warunki – są to:

• Techniczne kryteria kwalifikacji. Przykładowo nowych budynków nie można wznosić na gruntach ornych czy terenie, który jest niezagospodarowany, ale ma wysoką wartość pod względem bioróżnorodności. Inwestycja może też efektywnie wykorzystywać zasoby naturalne i zwiększać możliwości recyklingu użytych materiałów.
• Minimalne gwarancje. Dotyczą one procedur, jakie muszą wdrożyć przedsiębiorstwa z branży budowlanej, aby spełniać wytyczne m.in. ONZ odnoszące się zarówno do biznesu, jak i praw człowieka.

Jak technologia modułowa wpisuje się w zasady taksonomii UE?

W jaki sposób zastosowanie technologii modułowej może pomóc inwestorom w wypełnieniu założeń, które prezentuje unijna taksonomia? Tym, co charakteryzuje opracowane przez Unihouse budownictwo modułowe, jest choćby:

• Niskie zapotrzebowanie na energię pierwotną. Dzięki bardzo dobrej termoizolacji budynki modułowe Unihouse są energooszczędne, co przekłada się na niskie koszty eksploatacji i oszczędność zasobów.
• Zgodność z regułą DNSH. Inwestycje wykorzystujące technologię modułową są realizowane zgodnie z założeniami zrównoważonego rozwoju.
• Ograniczenie śladu węglowego. Dotyczy to zarówno procesów produkcyjnych, jak i okresu eksploatacji budynku modułowego.
• Wykorzystanie materiałów zdatnych do recyklingu. Używane w produkcji modułów drewno jest surowcem odnawialnym, który nie tylko wiąże CO2 z atmosfery, ale też może być ponownie wykorzystany po zakończeniu cyklu życia budynku.
• Trwałość. Budynki modułowe Unihouse są trwałe i mogą być użytkowane przez pokolenia, co ogranicza marnotrawstwo zasobów, które trzeba by wykorzystać do wzniesienia nowych konstrukcji.

Wpływ taksonomii UE na przyszłość inwestycji budowlanych

Branża budowlana ma znaczny wpływ na środowisko – zużywa duże ilości zasobów naturalnych, przyczynia się do emisji CO2 i wreszcie oddziałuje na ekosystemy. Taksonomia UE ma na celu zachęcić do inwestowania środków w działania inwestycyjne, które będą wpisywać się wbudownictwo ekologiczne. W przypadku projektów niezgodnych z taksonomią UE inwestorzy mogą spodziewać się szeregu problemów. Wymienić wystarczy:

• Trudności w pozyskaniu finansowania. Środki z programów wsparcia mogą być trudne do uzyskania dla inwestycji, które nie spełniają kryteriów taksonomii UE.
• Utrata klientów. Rosnąca świadomość na temat wpływu budownictwa na środowisko może zachęcać do wyboru inwestycji oddziałujących na nie w minimalnym stopniu.
• Utrata inwestorów. Inwestorzy, podobnie jak klienci, mogą wybierać inwestycje o proekologicznym charakterze.
• Problemy wizerunkowe. Jeżeli firma „prześpi” transformację, w przyszłości jej działalność może być postrzegana jako szkodliwa dla środowiska, co obniży jej konkurencyjność.

W konsekwencji taksonomia UE będzie bezpośrednio oddziaływać na kwalifikację inwestycji budowlanych pod względem ryzyka inwestycyjnego, może też przyczynić się do powstrzymania degradacji środowiska naturalnego.